Lấn chiếm lòng lề đường đã trở thành thực trạng nhức nhối lâu nay, ảnh hưởng đến trật tự an toàn giao thông và mất mỹ quan đô thị. Mặc dù đã có nhiều đợt ra quân giải tỏa, nhiều chủ trương, đề án được ban hành, các phương tiện thông tin đại chúng cũng đã không ít lần phản ánh, thế nhưng giải tỏa rồi lại lấn chiếm, rồi lại giải tỏa nhưng kết quả không bền vững.
Ngày 25/8/2011, Ban thường vụ Thành ủy Vinh đã ban hành Chỉ thị số 05 về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với công tác quản lý trật tự đô thị trên địa bàn Thành phố. Sau 3 năm thực hiện, Thành phố đã tổ chức 6 đợt cao điểm ra quân đồng loạt giải tỏa hành lang ATGT, vỉa hè đô thị., lực lượng thanh tra đô thị thành phố đã kiểm tra 3.660 trường hợp về trật tự xây dựng, lập biên bản vi phạm gần 400 trường hợp, thu nộp ngân sách 1,98 tỷ đồng.
Đợt ra quân gần đây nhất là vào trung tuần tháng 4/2014. Với lực lượng hùng hậu, ngay trong buổi ra quân, nhiều vật dụng như bàn ghế, biển quáng cảo và cả mái che được dẹp bỏ. Đợt ra quân này cũng tạo nên sự kỳ vọng và những đánh giá rất lạc quan của lãnh đạo UBND Thành phố Vinh.
Thế nhưng, ngay sau đợt giải tỏa, tình trạng tái lấn chiếm hành lang, vỉa hè, lòng lề đường lại tiếp tục diễn ra. Điều đáng nói là sau nhiều nỗ lực, tốn kém thời gian, công sức và tiền bạc của nhà nước, thì thành phố vẫn không giải quyết dứt điểm được tình trạng lấn chiếm lòng lề đường.
Theo thống kê, hiện nay, ở 31 tuyến đường chính của các phường, xã trên địa bàn đều đang xảy ra tình trạng tái lấn chiếm vỉa hè, gây mất an toàn giao thông, trật tự đô thị và vệ sinh môi trường. Việc ra quân giải tỏa chưa thực sự mang lại hiệu quả cao mà chỉ như “bắt cóc bỏ đĩa”, sau các đợt giải tỏa rầm rộ thì hành lang, vỉa hè các tuyến đường đều bị tái lấn chiếm trở lại. Thậm chí, các tuyến đường được chọn làm điểm xây dựng tuyến đường xanh, sạch, đẹp cũng xảy ra tình trạng lấn chiếm tràn lan như: khu vực chợ Quán Lau (đường Hồ Tùng Mậu), tuyến đường Nguyễn Thị Minh Khai…
Không riêng gì thành phố Vinh mà hầu như tất cả các địa phương trên địa bàn tỉnh đều đã tiêu tốn rất nhiều nhân vật lực để tìm kiếm giải pháp quản lý vỉa hè. Từ lâu nay, những người lấn chiếm đã hình thành nên thói quen tái lấn chiếm sau khi bị giải tỏa bởi lực lượng chức năng chưa thực hiện đồng bộ giữa các biện pháp giải tỏa và chống tái chiếm một cách hiệu quả. Tình trạng vi phạm hành lang ATGT, lấn chiếm lòng lề đường để kinh doanh buôn bán diễn ra trên tuyến rất phức tạp. Nhất là tại các khu vực thị trấn, thị tứ. Thậm chí, nhiều nơi, người dân còn liên kết với nhau để thông báo về lịch trình ra quân của các đoàn kiểm tra, xử lý để đối phó trước khi đoàn đến. Ngang nhiên bày bán tất cả hàng hóa trên hành lang giao thông.
Một thực tế là có hàng chục ngàn hộ dân trên địa bàn toàn tỉnh, nhất là các khu đô thị đang sống nhờ vào việc buôn bán trên các vỉa hè, lòng lề đường. Một thói quen xấu được hình thành từ việc ý thức chấp hành luật pháp hạn chế. Bằng cách này hay cách khác, người dân luôn tìm cách để tái lấn chiếm vỉa hè, lòng lề đường làm nơi buôn bán, bất chấp việc này là vi phạm, có thể bị xử phạt hành chính, bị tịch thu hàng hóa, biển hiệu. Dẫn chứng như UBND phường Trường Thi, địa phương quản lý trên 30 tuyến đường có tên, phường đã bỏ ra 70- 80 triệu đồng cho các đợt giải tỏa nhưng theo đánh giá của lãnh đạo phường thì cũng mới chỉ cơ bản giải quyết được vấn đề tái lấn chiếm cố định.
Một kịch bản cứ lặp đi lặp lại đólà: Ra quân giải tỏa rầm rộ, tạm lắng một thời gian sau đó các hộ dân lại lấn chiếm, rồi lại ra quân giải tỏa, rồi lại lấn chiếm... Một vấn đề có ý nghĩa rất lớn trong đảm bảo trật tự giao thông, mỹ quan đô thị nhưng lại đang diễn ra giống như một cuộc đua vui giữa một bên là những người thực thi pháp chế và một bên là những người bất chấp pháp luật vì cuộc mưu sinh, mà nói đúng hơn là đã và đang nhờn luật. Thực tế này đòi hỏi chúng ta phải tiếp cận vấn đề này một cách nghiêm túc, thấu đáo hơn, nhìn và xử lý vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau; từ góc nhìn giao thông đến góc nhìn về kinh tế; rồi kể cả góc nhìn văn hóa vỉa hè. Chỉ có trên cơ sở tiếp cận đa chiều như thế thì may ra chúng ta mới có thể tìm được giải pháp có tính đồng bộ hơn, có tính căn cơ và khả thi hơn để giải quyết vấn đề này một cách triệt để.